Tydzień Świadomości Dysleksji

Dziecko ryzyka dysleksji w szkole – diagnoza, objawy i sposoby pomocy – październik 2020

Dysleksja rozwojowa to zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania, w uproszczonej formie dysleksja. Określenie – rozwojowa oznacza, że jej symptomy występują na każdym etapie rozwojowym, a opisane trudności nie pojawiają się nagle i występują od początku nauki szkolnej. Powinno się je dostrzec już w wieku przedszkolnym i wczesnym szkolnym, choć wówczas jeszcze zazwyczaj mówi się o ryzyku dysleksji. Określenie: specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu podkreśla, że występują one u dzieci o prawidłowej inteligencji. Trudności w czytaniu i pisaniu objęte tym terminem mogą występować w trzech formach, w postaci izolowanej (na przykład tylko trudności z nauczeniem się poprawnej pisowni) lub łącznie (kiedy występują jednocześnie dwie lub nawet trzy formy tych zaburzeń). Są to: :
Dysleksja (w wąskim rozumieniu) – specyficzne trudności w czytaniu.
Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni
(w tym błędy ortograficzne)
Dysgrafia – trudności w opanowaniu pożądanego, to znaczy czytelnego poziomu graficznego
Diagnozę dysleksji rozwojowej stawia się, gdy stwierdzono: prawidłowy rozwój umysłowy; opóźnienia w rozwoju funkcji słuchowo-językowych, wzrokowo – przestrzennych, ruchowych i integracji tych funkcji, które stanowią podstawę do wykształcenia się umiejętności. Diagnozę przeprowadza się wyłącznie w Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych na wniosek złożony przez rodziców.
Nie rozpoznaje się dysleksji rozwojowej, gdy trudności w czytaniu i pisaniu:
są jedynie wynikiem złego funkcjonowania narządów zmysłu (niedosłuchem lubwadą wzroku); należą do zespołu symptomów inteligencji niższej niż przeciętna, upośledzenia umysłowego; są skutkiem schorzenia neurologicznego (mózgowe porażenie dziecięce, epilepsja);
są wyłącznie wynikiem zaniedbania środowiskowego i błędów dydaktycznych.
Im wcześniej przeprowadzona diagnoza tym możliwość udzielenia efektywnej pomocy, która zminimalizuje ryzyko wystąpienia poważniejszych trudności w nauce na kolejnych etapach edukacyjnych. Dysleksja jest bowiem problemem całego życia. Objawy dysleksji charakterystyczne dla poszczególnych etapów przedstawiam w załącznikach nr 1,2,3.
W klasach 1 – 3 mówimy o występowaniu ryzyka dysleksji, gdyż dzieci na tym etapie edukacyjnym dopiero zdobywają i doskonalą umiejętności czytania i pisania. W przypadku nasilonych trudności w zdobywaniu tych umiejętności warto zastosować „Skalę Ryzyka Dysleksji” prof. Marty Bogdanowicz.
Badania może przeprowadzić sam rodzic w porozumieniu z nauczycielem – terapeutą, pedagogiem. Badania z wykorzystaniem tego kwestionariusza (zał. 4) pozwolą wytyczyć kierunek pracy z dzieckiem, aby usprawnić funkcje psychomotoryczne rozwijające się z opóźnieniem. W niektórych sytuacjach wyniki uzyskane dzięki SRD są podstawą skierowania na badania diagnostyczne w poradni psych.- ped. oraz włączenia dziecka do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych prowadzonych w szkole.
Podstawą sukcesu dziecka „ryzyka dysleksji” jest współpraca rodziców ze szkołą i prowadzenie pracy doskonalącej w domu, polegającej m.in na treningu czytania , stosowaniu „dyktanda w 10 punktach”(zał.), pisania z pamięci, przepisywania. Wskazane jest wykorzystywanie w tym celu takich publikacji jak „Ortograffiti”.